Hattuşaş (Boğazköy) Çorum'un Sungurlu ilçesinin 22 km güneydoğusundaki Boğazkale ilçesinin (Boğazköy) 4 km doğusundadır. Şehrin adı Hititçede gümüş anlamına gelen "hattus"tan gelmedir.

   Şehir, kuzeyden güneye doğru 300 m yükselir. Kuzeyde kalan kısıma "Aşağı Şehir", güneyde kalan kısıma "Yukarı Şehir" denir.

   Boğazköy kalıntıları ilk olarak Fransız gezgin ve arkeolog Charles Texier tarafından keşfedilmiştir. 1893-1894 yılında başlayan kazılardan sonra 1906'da Alman Hugo Winckler ile İstanbul Arkeoloji Müzesi'nden Thedor Makridi çivi yazısıyla yazılmış büyük bir Hitit arşivi bulmuşlardır. Hattuşaş'da M.Ö. III. binden beri yerleşim görülmektedir. Bu dönemdeki yerleşmenin Büyükkale ve çevresinde olduğu tespit edilmiştir. M.Ö. 19. ve 18. yüzyıllarda Aşağı Şehir'de Âsur Ticâret Kolonileri Çağı yerleşmeleri görülmektedir ve şehrin adına ilk kez bu çağa âit yazılı belgelerde rastlanmıştır. Hattuşaş'ın M.Ö. 18. yy'da Kuşşara kralı AnittaM.Ö. 1700 yıllarında yeniden yerleşime açılan Hattuşaş, 1600'lerde Hitit devletinin başkenti olmuştur; kurucusu tıpkı Anitta gibi Kuşşara kökenli olan I. Hattuşili'dir. ülke krallıkla yönetilir. Kral bir yere gittiğinde ise kraliçe geçici bir süre veya kral gelene kadar kralın yerini alır, kraliçeye tavananna da denir.
    
   Hitit Devletinin başkenti olan Hattuşaş, dönemin mîmarlık ve sanatının odak noktası olmuştur. Hattuşaş kelimesi, Hattus'dan, yâni Hatti insanlarının verdiği orijinal addan gelir. Çok geniş bir alanı kapsar. Uzun zamandan beri yapılan kazılarda beş kültür katı ortaya çıkmıştır. Bu katlarda Hatti, Âsur, Hitit, Frig, Galat, Roma ve Bizans dönemlerinden kalma kalıntılar bulunmuştur. Kalıntılar Aşağı Kent, Yukarı Kent, Büyük Kale (Kral Kalesi), Yazılıkaya'dan oluşmaktadır. Burada bulunan kalıntılar Kral Sarayı, (3500 çivi yazılı tablet içeren) iki katlı Arşiv Yapısı, Hitit Dönemi'nden kalma dört tapınak, anıtsal kapılar (Kral Kapısı, Sfenksli Kapı, Arslanlı Kapı, Poternli Kapı ve Batı Kapısı), Gök Tanrısı Teşhup'un tapınağı bulunmaktadır.
 
   Hattuşaş kentinin yerinde günümüzde yalnızca kentteki binâların alt kısımlarını oluşturan taşlar, potern denilen kaçış tüneli, arslanlı kapı ve renkli bir sunak taşı bulunmaktadır.Resimde görülen taşlar arkeologlarca bulunup yerlerine oturtulmuş ve böylece kentin plânı ortaya çıkarılmıştır.

   Hattuşaş'ın "Yukarı Şehir" olarak bilinen kesimi 1 km² den daha büyük bir yüzölçümü olan eğimli bir arâzidir. Bu alan, M.Ö. 13. yüzyılda Geç İmparatorluk Çağı'nda şehrin gelişmesine sahne olmuştur. Yukarı Şehir'in geniş bir bölümü yalnızca tapınak ve kutsal alanlardan oluşmaktadır. Yukarı Şehir, geniş bir kavis hâlinde onu güneyden çeviren bir surla donatılmış olup sur üzerinde beş kapı mevcuttur. Şehir, surunun en güney ucunda ve kentin en yüksek noktasında bastionla sfenksli kapı yer almaktadır. Diğer dört kapıdan güney surunun doğu ve batı ucunda karşılıklı Kral Kapısı ve Aslanlı Kapı yer almaktadır.